BÀI ĐỌC THÊM
CÁC TU SĨ DÒNG TÊN
LINH THAO
1. Chú thích đầu tiên : Qua những từ "tập dụng thần công" được hiểu về mọi cách thế, để kiểm điểm lương tâm, để suy niệm, chiêm niệm, cầu nguyện thành lời hay tâm nguyện và mọi sinh hoạt thiêng liêng khác như sẽ bàn đến. Thực vậy cũng như việc bách bộ, đi dạo và chạy là những cách thao luyện thể lý ; thì người ta gọi việc thao luyện linh thiêng gồm mọi cách thức chuẩn bị và ổn định tâm hồn, tách khỏi mình những quyến luyến mất trật tự ; rồi khi đã thoát ly được chúng, người ta tìm kiếm và gặp gỡ thánh ý Thiên Chúa bằng cách chỉnh đốn đời mình, nhằm đến lợi ích cho tâm hồn.
365. Qui luật thứ 13 phải giữ để ý hướng chân xác, là điều ta phải có trong Giáo hội chiến đấu.
Để luôn luôn đúng đắn trong mọi việc, tôi phải sẵn sàng trước một điều tôi thấy là trắng, tôi tin nó là đen nếu phẩm trật Giáo Hội đã quyết định như vậy. Bởi vì chúng ta tin rằng giữa Chúa Kitô, Chúa chúng ta là hôn phu và Giáo hội là hôn thê cũng chỉ có một Thánh Thần, Đấng cai trị hướng dẫn chúng ta vì lợi ích cho linh hồn chúng ta.
QUI LUẬT NỀN TẢNG CHO TU SĨ DÒNG TÊN
Ai muốn gia nhập vào hội dòng mà chúng tôi ao ước gọi là Đạo Binh Chúa Giêsu, mang lấy vũ khí và phục vụ Chúa và duy mình Chúa Giêsu Kitô cùng giáo hoàng Roma đại diện ngài trên trần thế, thì họ phải, sau lời khấn trọng thể khiết tịnh vĩnh viễn, tự nguyện làm thành viên của hội dòng đã được thiết lập để hoạt động giúp các linh hồn tăng tiến trong đời sống và giáo lý Kitô giáo, và truyền bá đức tin bằng giảng thuyết công khai cũng như thừa tác vụ Lời Chúa, bằng việc tập dụng thần công và bằng những công cuộc bác ái, đặc biệt qua việc dạy giáo lý trẻ em và những ai chưa được giáo huấn về Kitô giáo, và qua việc giải tội cho tín hữu để khuyên nhủ họ về đường thiêng liêng.
Về quyền lãnh đạo, họ hoàn toàn phụ thuộc về vị Tổng Quyền (...) Mặc dù chúng ta đã học biết Phúc Âm và đức tin chính thống, dù chúng ta tuyên xưng và tin chắc rằng mọi tín hữu Đức Giêsu Kitô đều vâng phục Giáo hoàng như vị thủ lãnh và đại diện Đức Kitô. Thì dầu sao, để sự khiêm tốn của hội dòng được lớn lao hơn nữa (...) ngoài mối liên hệ chung như mọi tín hữu, chúng tôi tin sẽ thật lợi ích nếu chúng ta hiến thân qua lời khấn riêng biệt, ngõ hầu điều gì giáo hoàng Roma và các đấng kế vị ngài truyền nhằm mưu ích cho các linh hồn và truyền bá đức tin, thì chúng ta bó buộc phải thi hành ngay không chần trừ thoái thác; đến bất cứ nơi nào ngài phái đi dù dân Thổ nhĩ kỳ hay dân ngoại nào khác kể cả Ấn độ; dù lạc giáo hay bất cứ người tín hữu nào...
(Trích H.Yoly - Saint de Loyola, Paris 1913, p. 142)
KHIÊU VŨ TẠI CÔNG ĐỒNG
Vì có mặt các đại sứ, người ta tổ chức lễ hội, như buổi khiêu vũ sau, làm phật lòng một số người...
Hồng y Christophe Madruzzo, thành viên Trento, đã tổ chức tại tư dinh các lễ hội lớn nhân dịp lễ cưới một số qúy tộc đã cử hành tại đây. Như các lần khác, sau bữa tiệc có khiêu vũ với sự hiện diện khá đông của các bà quý phái. Theo thói quen trong vùng, mọi người được mời tiệc đều được mời nhảy nên khách cùng bàn của hồng y là Giám mục Feltre, Agde, Clermont ... cũng như chánh án Pighino và viên quản lý công đồng, mọi người đều phải tham gia khiêu vũ. Như thế hồng y muốn làm vẻ vang cho họ.
Đến tối, ngài lại mời Tổng giám mục Palermo và nhiều giám mục đến ăn tối, và ngài xin họ mở khiêu vũ, chính ngài dẫn đầu. Ấy vậy mọi chuyện đã diễn ra rất đàng hoàng trong khiêm tốn và bác ái Kitô giáo vậy (...)
(Nhật ký công đồng do bí thư Massarelli ngày 3.3.1546, trong DUMEIGE Lịch Sử Các Công đồng Chung, Tome X, p 446)
ĐỊNH TÍN VÀ QUYẾT NGHỊ CỦA TRENTO
Cách chung trong mỗi vấn đề của Trento, thường sau mệnh đề định tín là lời kết án ý kiến đối nghịch, và ta có thể thấy hầu hết nhắm đến anh em Tin Lành.
* VỀ THÁNH KINH VÀ TRUYỀN THỐNG
Thánh công đồng theo gương các Giáo Phụ chính thống đón nhận và kính trọng, bằng tình cảm đạo đức và tôn kín của các ngài đối với tất cả các sách Cựu Ước cũng như Tân Ước, vì Thiên Chúa là tác giả duy nhất của cả hai, cùng với những lưu truyền về đức tin và phong hoá hoặc đã xuất phát từ lời của Đức Kitô hoặc đã được Thánh linh đọc cho viết và được Giáo Hội Công Giáo lưu giữ trong truyền thống liên tục. (Khóa 4 ngày 8.4.1546, 61 phiếu)
* VỀ ƠN CÔNG CHÍNH HÓA
Nếu ai nói con người có thể được công chính hóa trước mặt Thiên Chúa do công nghiệp của mình thực hiện nhờ khả năng theo bản tánh hoặc nhờ thực thi lề luật, mà không cần ân sủng Thiên Chúa qua Đức Giêsu Kitô, Anathema sit.
Nếu ai nói con người tự do (libre-arbitre) hoàn toàn khỏi hợp tác với Thiên Chúa tác động và thúc đẩy họ, chỉ cần ưng thuận để Thiên Chúa thúc đẩy và kêu gọi, miễn là sẵn sàng đón nhận ơn công chính hóa. Và rằng họ không thể, từ chối việc ưng thuận như mình muốn, mà chỉ như một vật vô hồn tuyệt đối không thể làm gì và chỉ thuần túy thụ động. Anathema sit. (Khóa 6, ngày 13-1-1547, 70 phiếu)
* VỀ CÁC BÍ TÍCH
Nếu ai nói các bí tích luật mới không được Chúa Kitô thiết lập tất cả; hoặc nói có nhiều hay ít hơn bảy bí tích; hoặc nói một trong bảy không thực sự và không đúng là bí tích. Anathema sit (Khóa 7 ngày 3-3-1547, 72 phiếu)
* VỀ THÁNH THỂ
Nếu ai từ chối không nhận trong bí tích thánh thể có chứa đựng thực sự và theo bản thể Mình và Máu cùng với linh hồn và thiên tính Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta cách toàn diện, lại nói rằng tất cả chỉ hiện diện như dấu chỉ, hình bóng hay do hiệu quả Anathema sit. (Khóa 13, ngày 11-10-1551, 183 phiếu)
* VỀ THÁNH LỄ
Nếu ai nói nghi lễ Giáo hội Roma, đọc nhỏ phần lễ quy và lời truyền phép phải được kết án; hoặc nói thánh lễ phải chỉ được cử hành bằng ngôn ngữ bình dân. Anathema sit. (Khóa 22, ngày 15-7-1563, 273 phiếu)
* VỀ CHỨC LINH MỤC
Nếu ai nói trong Tân Ước không có chức linh mục hữu hình và bề ngoài, hoặc không có năng quyền nào để thánh hiến, hiến dâng Mình thật Máu thật của Chúa, cùng tha và cầm tội, mà chỉ là một trách vụ, một thừa tác viên rao giảng tin mừng ; hoặc nói những ai không rao giảng không phải là linh mục. Anathema sit. (Khóa 23, ngày 15-7-1563, 237 phiếu)
* VỀ VIỆC THIẾT LẬP CHỦNG VIỆN
Những người trẻ nếu không được giáo dục tốt sẽ dễ bị khoái lạc trần gian lôi kéo. Vì thế, nếu không được huấn luyện đời sống tôn giáo và đạo đức từ tuổi nhỏ, tuổi chưa bị thấm nhiễm những tập quán xấu, trừ phi có sự bảo vệ hoàn toàn đặc biệt của Thiên Chúa toàn năng, họ không thể kiên trì hoàn hảo với kỷ luật giáo hội. Do đó thánh công đồng truyền tất cả các nhà thờ chánh tòa, tòa tổng giám mục và các cấp cao hơn, mỗi nơi tùy phương tiện và phạm vi của địa phận, phải tổ chức và buộc phải nuôi dưỡng trong sự đạo hạnh và huấn luyện theo kỷ luật giáo hội, một số trẻ em trong thành phố hoặc địa phận đó, còn nếu không đủ số thì lấy trẻ trong tỉnh tại một trường được giám mục chọn gần các nhà thờ hoặc nơi nào khác thích hợp. (Khóa 23, ngày 15-7-1563, 237 phiếu)
* VỀ HÔN NHÂN
Những ai chủ trương kí kết hôn nhân cách khác, không cần sự hiện diện của cha xứ, hoặc linh mục được cha xứ hay Đấng Thường Quyền cho phép và trước mặt hai ba nhân chứng. Thánh công đồng xác định họ kí kết như thế không hợp lệ và tuyên bố hôn ước kiểu đó vô giá trị và bất thành. (Khóa 24, ngày 11-11-1563, 231 phiếu)
PHẢI CHỐNG LẠC GIÁO THẾ NÀO ?
Thánh Ignatio gửi thư cho thánh Canisius, cố vấn hoàng đế, về việc đấu tranh với Tin Lành tại Áo, theo quan điểm đương thời.
(...) Ngay khi kẻ nào đó lạc giáo hoặc có lý mạnh để nghi như thế, y không có quyền nhận bất cứ vinh dự hay của cải gì nữa, trái lại sẽ bị tước đoạt tất cả. Nếu người ta kết án để làm gương một vài kẻ tử hình hoặc lưu đày và tịch biên tài sản, điều đó chứng tỏ người ta xử lý nghiêm túc vấn đề tôn giáo, phương thuốc đó sẽ rất hiệu lực. Đối với các giáo sư công khai và các nhà quản trị đại học Viennes hay những đại học khác, nếu bị tai tiếng về đức tin công giáo, phải bị truất chức (...)
Tất cả các sách lạc giáo (...) phải thiêu hủy và tống khứ khỏi các tỉnh thuộc vương quốc. Cũng phải xử lý như thế với các sách khác của kẻ lạc đạo, dù không có nội dung lạc giáo như sách văn phạm, hùng biện, biện chứng của Mélanchton : cũng phải loại trừ vì tác giả của chúng đã ngả theo lạc giáo.
(Thơ 13.8.1554. Ed. Dumeige Coll.Christus, Paris 1969)
TÊRÊSA AVILA - "VẺ ĐẸP CHÚA KITÔ"
Đức Kitô ngay khi tôi thấy Ngài, đã khắc sâu trong tôi vẻ đẹp bao la của ngài mà hôm nay vẫn còn đây ; Chỉ một lần là đủ ; chẳng khác gì ngài ban ơn này cho tôi thường xuyên. Tôi đã tiến bộ vượt bực ...
Sau khi đã thấy vẻ đẹp lớn lao của Chúa, lúc đó với tôi, rõ ràng đem so sánh, chẳng ai đáng cho tôi bận tâm nữa; tôi chỉ cần ngước mắt chiêm ngưỡng bức chân dung trong hồn tôi - Từ đó, tôi tự do đến độ tôi chán mọi thứ mình thấy, khi so với những tuyệt hảo và duyên dáng tôi đã thấy nơi Đức Chúa. Mọi khoa học cũng như mọi dạng thú vui, người ta sẽ coi là hư không sánh với chỉ một lời từ miệng thần linh này vẫn nói với tôi. Nếu Chúa không bắt tôi quên để trừng phạt tôi, tôi thiết nghĩ sẽ chẳng có ai làm ký ức tôi phải bận tâm nổi : chỉ cần nhớ một chút đến vị Chúa này, cũng đủ cho tôi tìm lại được tự do.
Têrêsa Avila, Autobiographie, ch 37 J.Comby II, p 137.
GIOAN THÁNH GIÁ (1542-91)
Thánh nhân sáng tác bài thơ này trong bóng tối dày đặc của phòng biệt giam nơi những kẻ chống cải tổ Cát minh nhốt ngài. Chủ đề bóng đêm thường thấy nơi Gioan. Nó biểu tượng niềm tin trên con đường gặp gỡ Thiên Chúa.
* SUỐI NƯỚC
Tôi, tôi biết rõ con suối câm lặng vẫn chảy
cho dầu đêm tối.
Con suối này vĩnh hằng và bí ẩn
Tôi, tôi biết rõ nó ẩn náu nơi nào
cho dầu đêm tối.
Cội nguồn nó tôi không biết , nó không có nguồn
nhưng tôi biết mọi nguồn cội đều từ nó
cho dầu đêm tối.
Tôi biết rằng không có gì đẹp như thế
rằng đất nước với trời đều giải khát tại đây
cho dầu đêm tối.
Tôi biết rõ người ta không thể biết nơi nó kết thúc
và không ai vượt qua được chỗ cạn nhất
cho dầu đêm tối.
Ánh sáng con suối chói lòa không bao giờ tắt
Và tôi biết từ nó, mọi ánh sáng đã phát ra
cho dầu đêm tối.
Tôi biết những dòng nước của nó rất phong nhiêu
Tưới mát địa ngục, trời cao và các dân
cho dầu đêm tối.
Dòng nước phát sinh từ con suối này
Tôi biết nó cũng lớn bằng con suối và đầy quyền năng
cho dầu đêm tối.
Dòng nước do hai nguồn nhập lại
Tôi biết không có nguồn nào có trước nó
cho dầu đêm tối.
Con suối vĩnh hằng này ẩn dấu
Nơi tấm bánh sống động để ban sự sống cho ta
cho dầu đêm tối.
Trong tấm bánh này, suối kêu gọi mọi tạo vật
và chúng được no thỏa nước, nhưng giữa bóng đen
vì trời đã tối.
Mạch nước sự sống này tôi ao ước
Tôi thấy nó trong Tấm Bánh Trường Sinh
cho dầu đêm tối.
(Trích Y.PELLÉ, Thánh Gioan Thánh Giá và đêm huyền bí, Seuil 1960)
MỌI KITÔ HỮU ĐƯỢC KÊU GỌI NÊN THÁNH TẠI MÔI TRƯỜNG HỌ SỐNG
Thánh Phanxicô Salesiô là một trong những vị đầu tiên đề ra nền linh đạo giáo dân khởi ngay từ bậc sống của họ.
"Tôi có ý giúp những ai sống nơi thành thị, tại tư gia, hay cung đình, và những ai vì hoàn cảnh bó buộc phải sống tập thể, mà xét theo bề ngoài, họ thường lấy cớ không thể, để không muốn khởi đầu sống đạo đức (...) Lòng đạo đức được thể hiện khác nhau tùy theo kẻ quý phái người thợ thuyền, kẻ tôi tớ, vương giả, góa bụa, thanh nữ, người bậc đôi bạn ; không những thế còn phải thích ứng lòng đạo đức với sức khoẻ, công việc và bổn phận của từng người riêng biệt (...). Thật là sai lầm và lạc giáo, nếu muốn loại lòng sùng mộ ra khỏi quân đội, khỏi tiệm thủ công, khỏi triều đình các ông hoàng, khỏi gia thất người có đôi bạn... Ngay nơi ta sống, ta có thể và phải ước vọng sống hoàn thiện."
(Phanxicô Salesio,"Introduction à la vie dévote",1609)
TÌNH YÊU DIỄN TẢ QUA HÀNH ĐỘNG
Chúng ta hãy yêu mến Chúa, thưa anh em, ta hãy yêu mến Chúa, nhưng phải qua bàn tay, qua giọt mồ hôi trên gương mặt của chúng ta. Bởi vì thường nhiều hành vi được làm vì mến Chúa, do sở thích, do từ tâm hoặc do tình cảm khác; nhiều thực hành nội tâm của tấm lòng nhân hậu dù chúng rất tốt và đáng ước ao. Tuy nhiên chúng cũng đáng nghi ngờ nếu không dẫn đến việc thực hành lòng mến có hiệu quả. Về điều này Chúa chúng ta đã nói : "Cha được tôn vinh khi chúng con mang được nhiều hoa trái".
Một số người tự hào về một số ảnh tượng suy niệm nồng nàn, tự hài lòng về những buổi chuyện trò với Chúa trong kinh nguyện, họ nói chuyện với ngài như thiên thần. Thế nhưng sau đó, khi phải làm việc cho Chúa, phải vất vả, phải hy sinh, phải dạy dỗ người nghèo, phải đi tìm chiên lạc, phải yêu thương, rồi phải làm vui lòng bệnh nhân hoặc một kẻ bất hạnh thì họ lại thiếu cái gì đó. Than ôi, họ thiếu can đảm, không còn thấy ai cả. Không, không, chúng ta đừng lầm lẫn : Mọi công trình của ta đều nằm trong hành động.
(Thánh Vinh Sơn Phaolô. A. Dodin trích dẫn Seuil 1950)
VIỆC ĐÀO TẠO GIÁO SĨ THẾ KỶ XVII
Một số chỉ thị của tổng giám mục Lyon
1657 : Chúng tôi truyền rằng những ai muốn tiến chức đều phải đến thành phố này đúng lúc để được huấn luyện trong chủng viện của Đức Ông và trọ học tại đây đủ số ngày cho mỗi chức vụ : 12 ngày cho phụ phó tế, 10 ngày cho phó tế và 15 ngày cho chức linh mục.
1663 : (Lập chủng viện Thánh Irénée, Lyon)
Chúng tôi đã thành lập một chủng viện nhằm huấn luyện giáo sĩ trong địa phận chúng ta, huấn luyện về đạo đức và năng lực mà phẩm giá và tầm quan trọng của tác vụ thánh thiện dường ấy đòi buộc, cho những ai muốn theo đuổi nghiệp vụ này; còn với ai đã dấn thân trên con đường ấy, sẽ giúp họ hoàn thiện hơn qua việc tĩnh tâm, trao đổi thiêng liêng, hội thảo và khuyến du ... Cuối cùng nhằm có một ngôi trường thánh thiện, nơi học nhân đức, học cử hành bí tích và các nghi lễ giáo hội cũng như những gì đòi buộc với những nhân vật muốn hiến thân để thánh hóa các dân tộc (...)
1964 : Không ai được nhận lãnh chức vụ phó tế nếu chưa trọ học sáu tháng tại một trong các chủng viện của ta ở Lyon : Ba tháng trước khi được giới thiệu lên phó tế và ba tháng trước khi lãnh chức linh mục (...)
